Styl Wiktoriański

Nazwa „wiktoriański” jako określenie stylu oznacza nurt w dziewiętnastowiecznej Anglii i Ameryce, który cechował się skłonnościami do bogatej i niezwykle przeładowanej ornamentyki. Styl ten miał swoich zwolenników i przeciwników, wielu znawców historii sztuki było zdania, iż był on pozbawiony elegancji i smaku, ale znając pewne fakty dotyczące historii sztuki nie można się dziwić. Rokoko i secesja, które również były oskarżane o brak subtelności, wkrótce jednak zostały przywrócone do łask i doceniono w nich to co najlepsze.

Styl wiktoriański z jednej strony odznaczał się ciężkością licznej ornamentyki i przeładowania formy, z drugiej zaś był zapowiedzią nadchodzącego funkcjonalizmu dwudziestowiecznego. Nie można zapomnieć o bardzo istotnym aspekcie tego stylu, którym jest powstanie prostych form w dziedzinach, gdzie elementy dekoracyjne były pomijane, dotyczyło to przede wszystkim projektów o przeznaczeniu technicznym.

Projekty wiktoriańskie można tak naprawdę zaliczyć do dwóch odmiennych kierunków , gdzie z jednej strony mamy wielki i bogaty świat rezydencji, religii i władzy zaś z drugiej strony świat rozwijającego się przemysłu, transportu, nauki i techniki.
Najwidoczniejszym ukazaniem tego kontrastu była Wystawa Światowa w 1851 roku w budynku Crystal Palace projektu Josepha Paxtona,którego uroczystego otwarcia dokonała królowa Wiktoria. Absurd tkwił w tym, że budowla ta była manifestem doby żelaza i szkła, zaś to co znajdowało się w środku czyli burżuazja oglądająca wystawę dzieł dekoracyjnego i historyzującego stylu pomieszanego ze zdobyczami dziewiętnastowiecznymi stanowiła o przywiązaniu bogatej warstwy społeczeństwa do luksusu i patosu poprzednich epok.
Osiągnięcia dziewiętnastego wieku były podstawą braku spójności nurtu wiktoriańskiego. Wszystkie te dekoracje dzięki rewolucji przemysłowej i uzyskiwaniu tanich materiałów mogły być wykonywane w niezwykle szybki, oszczędny i łatwy sposób co niestety stanowiło o ich pewnego rodzaju tandetności i braku precyzji. To nie artyści i specjalnie wykwalifikowani rzemieślnicy wykonywali owe żmudne zdobienia, tylko maszyny co sprawiało że przedmioty te przestawały być wykwintnymi dziełami sztuki.

Kraje epoki wiktoriańskiej czyli Wielka Brytania i Stany Zjednoczone balansowały na krawędzi eklektyzmu połączonego z totalnym stylowym chaosem. W Anglii ze względu na rozwój historyzmu bogate warstwy społeczne zaczęły doszukiwać się wzorów gotyckich.
Neogotyk zdominował architekturę, zaczęto kupować stare zamki szlacheckie, lub budować nowe przypominające stare budowle z czasów średniowiecznych, jednak nadal brakowało w tym wszystkim spójności co tworzyło niezwykle malowniczy nieład. Nie było inaczej w domach średniej klasy, gdzie wnętrza były przepełnione różnorodnymi ornamentami, dodatkami i ozdobami, może ze względu na pewne ograniczenia finansowe było to skromniejsze co mogło wpłynąć na większą przytulność tych mieszkań.
Pomieszczenia służące społeczeństwu jak np. kafejki, restauracje były specjalne dekorowane w taki sposób aby przypominały cieple i komfortowe wnętrza, były wykładane dywanami i zawierały liczne zawieszone lampy co dodawało nastroju i uroku.

Jeśli chodzi o Amerykę to europejskie tendencje szybko tam dotarły, co sprawiło że wnętrza i architektura odeszły od funkcjonalności a schyliły się ku wiktoriańskiej egzaltacji i sztucznej pompatyczności. Dekoracje i dodatki pokrywały każdą wolną, pusta przestrzeń i nie były one oczywiście zlepkiem różnych stylów.

Cała ta fantazyjność, zdobnictwo , różnorodność i dziwny dobór ponurych kolorów wnętrz dawał abstrakcyjną całość stylistyczną. Pozytywnym aspektem tych czasów jest rozwój budownictwa domków wiejskich o rustykalnych i ustronnych wnętrzach, które cieszyły się niezwykłą popularnością także wśród zagranicznych przybyszów.

Styl wiktoriański choć posiada niezwykle ekskluzywną nazwę, odznaczał się jednak bardzo często brakiem jedności stylu i jakości, był on bardzo modny co wpłynęło na jego powszechność i można nawet uznać iż tandetność. Jednak nie należy go tylko piętnować, ponieważ dzisiejsza architektura czerpie ze stylu wiktoriańskiego wszystko co najlepsze trzymając się przy tym dobrego smaku i gustu.

autor: Zuzanna Zakaryan

Powyższy artykuł stanowi własność bloggera. Zabrania się kopiowania i rozpowszechniania, używania do celów handlowych lub prezentacji na innych stronach internetowych, bez zgody właściciela.